अनेक पालक आपल्या मुलांना परदेशातील आधुनिक, नामवंत शाळांमध्ये घालून ‘सर्वोत्तम भविष्य’ घडवण्याचा प्रयत्न करत असतात. मात्र शिक्षण म्हणजे फक्त इंग्रजी माध्यम, स्मार्ट क्लासरूम किंवा इंटरनॅशनल बोर्ड इतकंच नसून त्यामागे असतो विचार, संस्कार, आणि भाषेचं मुळांशी नातं. हे नातं जोडण्यासाठीच न्यूयॉर्कमध्ये राहणाऱ्या एका आईवडिलांनी असं पाऊल उचललं की जे आजच्या काळात अपवाद ठरेल – त्यांनी आपल्या मुलाला अमेरिकेच्या शाळेतून काढून थेट आटपाडी तालुक्यातील जिल्हा परिषदेच्या मराठी शाळेत दाखल केलं!

विहानचा प्रवास:
न्यूयॉर्कमधील शार्लोट शहरात हॉक रिज या प्राथमिक शाळेत शिकणारा विहान शेळके आता सातारच्या आटपाडी तालुक्यातील जिल्हा परिषद शाळा क्रमांक १ मध्ये दुसरीत प्रवेशित झाला आहे. त्याचे पालक – विजयकुमार आणि भारती शेळके – दोघंही आयटी क्षेत्रात कार्यरत असून स्थायिक अमेरिकन आयुष्य जगत आहेत. तरीही, त्यांनी शिक्षण म्हणजे “केवळ करिअरचा पाया” नसून, “आपल्या मातीशी मुलांची ओळख घडवण्याचं साधन” आहे, हा दृष्टिकोन घेतला.
शब्दापलीकडची नाळ:
मराठी भाषा, मातीतून उगम पावलेली संस्कृती, गावाकडचं साधं जीवन आणि परंपरांचं मोल – या साऱ्यांचं शिक्षण मुलांना फक्त पुस्तकांतून मिळू शकत नाही. ते अनुभवायला लागतं. शेळके कुटुंबीयांनी याच भावनेतून विहानला त्याच्या मामांच्या – डॉ. उमेश बालटे – घरी आटपाडीत पाठवलं. आजोळच्या माणसांच्या सहवासात विहान आता मराठी बोलायला शिकतोय, झाडाखाली शाळा शिकतोय, मित्रांबरोबर मातीत खेळतोय – आणि शिक्षणाची खरी ‘मूळं’ समजून घेतोय.
जिल्हा परिषद शाळांची मौल्यवान ओळख:
एकीकडे ग्रामीण भागात शासकीय शाळा बंद पडत आहेत, नावाप्रमाणे ‘झोपडपट्टीतली’ शाळा अशी ओळख निर्माण झाली आहे, शिक्षक संख्या कमी, विद्यार्थी घटत चाललेत – हे वास्तव आहे. त्यात इंग्रजी माध्यमाच्या मोहाने गावोगावच्या शाळा रिकाम्या होत चालल्या आहेत. पण विहानसारख्या उदाहरणांनी ही वावटळ थांबवता येईल.
आयटी इंजिनिअर आईवडिलांनी ‘परत मातीत येण्याचं’ धाडस दाखवून अशा शाळांनाही आशेचा नवा किरण दिला आहे.
व्यवस्थेकडे काही प्रश्न:
ग्रामीण भागातील जिल्हा परिषद शाळा यथोचित दर्जाच्या का राहत नाहीत?
इंग्रजी माध्यमाची हवाच का तयार केली जाते?
शाळा बंद करण्याऐवजी, त्याचं आधुनिकीकरण, डिजिटल यंत्रणा, शिक्षण पद्धतीचा बदल का केला जात नाही?
आज विहानसारखा एक मुलगा न्यूयॉर्कहून आटपाडीला आला. उद्या अनेक विहान तयार व्हावेत, यासाठी आपल्याला शिक्षणव्यवस्थेचा फेरविचार करावा लागेल.
शिक्षण म्हणजे केवळ स्पर्धा नव्हे, ती संस्कारांची आणि संस्कृतीची साखळी आहे. विहानचे पालक हे जाणतात. त्यामुळेच त्यांनी एक चाकोरीबाहेरचा निर्णय घेतला. त्यांच्या या कृतीमुळे जिल्हा परिषदेच्या शाळेला नवी प्रतिष्ठा मिळाली, आणि आपल्यालाही शिक्षणाचं खरं स्वरूप आठवलं.
विहान आज मातीत रुजतोय – म्हणून उद्या तो कुठेही गेला, तरी माती विसरणार नाही!
गजानन धामणे
जिल्हा अध्यक्ष शाळा बचाव समिती वाशिम

🙏 लेखनासाठी खास निमंत्रण 🙏
“कामाच्या-गोष्टी” या प्लॅटफॉर्मवर आम्ही धार्मिक, सामाजिक, राजकीय व समकालीन विषयांवर वैचारिक लेख प्रकाशित करतो.
आपण लेखक, विचारवंत, अभ्यासक असाल आणि आपले विचार समाजापर्यंत पोहोचवू इच्छित असाल, तर आम्ही आपले मनापासून स्वागत करतो.
लेखनासाठी सहभाग घ्यायचा असल्यास, कृपया कॉमेंट बॉक्समध्ये आपले नाव, व्हॉट्सॲप क्रमांक किंवा ई-मेल आयडी लिहा.
आम्ही लवकरच आपल्याशी संपर्क करू.
🖋 चला, विचारांची चळवळ एकत्र उभी करूया!
– कामाच्या-गोष्टी वर चर्चा करू या !
कर्जमाफी घोषणेनंतर भरलेल्या पैशाचं काय?
न्यूयॉर्कच्या शाळेत शिकणाऱ्या मुलाला आपल्या येथील जिल्हा परिषद शाळेत टाकून त्याच्या आई-वडिलांनी मोलाचा संदेश दिला आहे.
मातीशी नातं सांगणाऱ्या जिल्हा परिषद शाळाच सर्वोत्तम आणि दर्जेदार शिक्षण देऊ शकतात. याची जाण असल्यामुळेच विहांच्या आई-वडिलांनी विहान ला जिल्हा परिषद शाळेत पाठविले आहे.
या पालकांचे मनापासून कौतुक करतो.